Chế độ ăn cơ học mềm (Mechanical Soft Diet) tập trung vào kết cấu của thức ăn hơn là thành phần. Thực phẩm trong chế độ ăn này thường được chế biến để dễ nhai và nuốt. Đây là chế độ ăn hữu ích cho những người gặp khó khăn khi nhai, có thể do một số nguyên nhân sau:
- Làm quen với hàm răng giả mới
- Đột quỵ gần đây
- Mất răng
- Vừa trải qua xạ trị
- Đau hàm
Chế độ ăn cơ học mềm không quá hạn chế. Miễn là thức ăn được nấu chín, xé nhỏ, xay nhuyễn, băm nhỏ hoặc nghiền, bạn đều có thể ăn.
Một số ví dụ về thực phẩm bạn có thể ăn trong chế độ ăn cơ học mềm:
- Tất cả các sản phẩm sữa trừ pho mát cứng không bào sợi
- Thịt xay
- Cá phi lê
- Trứng
- Đậu phụ
- Bơ đậu phộng
- Rau củ nấu chín mềm – không hạt hoặc vỏ
- Súp với rau củ băm nhỏ
- Bất cứ thứ gì được xay nhuyễn
- Bột yến mạch
- Nước sốt và nước thịt
- Bánh mì mềm
Một số ví dụ về thực phẩm khó nhai cần tránh trong chế độ ăn cơ học mềm:
- Các loại hạt và hạt giống
- Thịt không xay
- Bánh mì vỏ cứng
- Kẹo cứng
- Trái cây và rau củ sống, giòn
Chế độ ăn mềm (soft food diet) khác với chế độ ăn cơ học mềm ở chỗ nó tập trung vào những thực phẩm dễ tiêu hóa. Tuy nhiên, có một số điểm tương đồng giữa hai chế độ ăn này vì thực phẩm dễ nhai thường dễ tiêu hóa hơn.
Thông thường, chế độ ăn mềm được chỉ định cho những người có vấn đề về đường tiêu hóa hoặc sau khi xuất viện (đặc biệt là phẫu thuật miệng hoặc họng). Khác với chế độ ăn cơ học mềm, có thể là một kế hoạch ăn uống dài hạn, chế độ ăn mềm thường chỉ được chỉ định trong vài ngày hoặc vài tuần.
Chế độ ăn mềm thường ít chất xơ và thiếu gia vị, đồng thời chú trọng vào carbohydrate đơn giản. Việc giữ nước cũng đặc biệt quan trọng đối với chế độ ăn mềm.
Một số ví dụ về thực phẩm trong chế độ ăn mềm:
- Trái cây xay nhuyễn
- Rau củ đóng hộp
- Mì trứng
- Cơm trắng
- Bánh mì trắng
- Chuối
- Phô mai tươi
- Trà
- Xoài
- Bơ
- Khoai tây nghiền
Một số ví dụ về thực phẩm giàu chất xơ hoặc khó tiêu hóa cần tránh trong chế độ ăn mềm:
- Lúa mì nguyên cám
- Rau sống
- Các loại đậu
- Các loại hạt
- Gạo lứt
- Quả mọng
- Đồ uống có ga
- Ngũ cốc giàu chất xơ
