Sỏi mật là những chất lắng đọng dạng tinh thể hình thành trong túi mật – một cơ quan nhỏ, hình quả lê, có chức năng lưu trữ dịch mật, một chất lỏng tiêu hóa do gan sản xuất.
Những chất lắng đọng này có kích thước rất khác nhau, từ nhỏ như hạt cát đến lớn như quả bóng golf; chúng có thể cứng hoặc mềm, bề mặt nhẵn hoặc gồ ghề. Một người có thể có nhiều sỏi mật hoặc chỉ một viên.
Khoảng 30 triệu người trưởng thành ở Mỹ mắc bệnh sỏi mật. Tuy nhiên, phần lớn những người mắc bệnh không hề hay biết. Trong trường hợp này, việc không biết có lẽ sẽ không gây hại gì; sỏi mật chỉ đơn giản là trôi nổi bên trong túi mật thường không gây ra triệu chứng và không gây hại.
Những viên sỏi “thầm lặng” này thường không được chú ý trừ khi chúng xuất hiện trong siêu âm được thực hiện vì một lý do khác. Tuy nhiên, sỏi mật tồn tại trong túi mật càng lâu, thì càng có nhiều khả năng gây ra vấn đề. Những người bị sỏi mật không có triệu chứng có 20% nguy cơ bị các cơn đau trong suốt cuộc đời.
Khi các triệu chứng xảy ra, thường là do sỏi mật đã di chuyển và mắc kẹt trong ống dẫn mật, chẳng hạn như ống túi mật, một ống nhỏ kết nối túi mật với một ống khác gọi là ống mật chủ. Triệu chứng điển hình là đau bụng, có thể kèm theo buồn nôn, khó tiêu hoặc sốt. Cơn đau, do túi mật co bóp để đẩy viên sỏi bị mắc kẹt, thường xảy ra trong vòng một giờ sau khi ăn một bữa ăn lớn hoặc vào giữa đêm. Sỏi cũng có thể làm tắc ống mật chủ, ống dẫn mật vào ruột non, và ống gan, ống dẫn mật ra khỏi gan.
Tắc nghẽn đường dẫn mật có thể khiến ống dẫn mật bị viêm và có thể bị nhiễm trùng. Tắc nghẽn ống mật chủ, nơi hợp nhất với ống tụy ở ruột non, cũng có thể dẫn đến viêm tụy (viêm tụy do sỏi mật).
Trong một tình trạng hiếm gặp nhưng nguy hiểm thường xảy ra nhất ở phụ nữ lớn tuổi, sỏi mật di chuyển vào ruột non và chặn lối đi vào ruột già; các triệu chứng bao gồm nôn mửa dữ dội và thường xuyên. Mặc dù sỏi mật có mặt ở khoảng 80% số người mắc ung thư túi mật, nhưng không chắc chắn liệu sỏi mật có đóng vai trò gì hay không, ngoại trừ khi có sỏi thực sự lớn (đường kính lớn hơn 3 cm).
